یکی از درمان های مورد استفاده برای بیماران مبتلا به دیابت، تزریق روزانه انسولین است. برخی از بیماران روزانه چندین تزریق برای کنترل میزان قند خون خود انجام می دهند. در نتیجه ماهانه توسط هر فرد مبتلا به دیابت تعداد قابل توجهی پسماند آلوده تولید می شود. دفع زباله ها و سرنگ های مصرف شده انسولین، معضلی است که شبکه بهداشت برای رهایی از آن تلاش های مستمری صورت می دهد تا مانع از گسترش بیماری های واگیر داری نظیر هپاتیت و ایدز در جامعه گردد.
دفع صحیح سوزن سرنگ انسولین، چه اهمیتی دارد؟
بسیاری از افراد جامعه بر اثر داشتن اطلاعات نادرست بر این باور هستند که تنها سرنگ هایی که توسط افراد معتاد به مواد مخدر مصرف می شوند، آلوده و خطرناک هستند. به همین جهت دقت کافی را برای امحا و نابودی سرنگ های مربوط به تزریق انسولین نمی نمایند. در صورتی که رها سازی نادرست این سرنگ ها همراه با زباله های خانگی می تواند مشکلات زیادی را برای افراد خانواده فرد بیمار و بخشی از مردم جامعه که در زمینه جداسازی زباله و پسماندهای خانگی فعال هستند، ایجاد نمایند. با توجه به مطالب پیش گفته اهمیت ارائه اطلاعات درست و کافی به بیماران مصرف کننده انسولین بیش از پیش آشکار می شود. از این رو بهتر است تیم های پزشکی حاضر در مراکز درمانی وقت و انرژی لازم را در این رابطه مصروف ساخته و فرد بیمار و همراهان وی را از نحوه صحیح دفع سرنگ های مصرف شده آگاه نمایند. با آشنایی بیماران با شیوه های درست دفع سرنگ انسولین، احتمال بروز خطا در این رابطه به حداقل خواهد رسید. همچنین برخی از بیماران تصویر نادرستی از بیماری خویش در ذهن دارند و در نتیجه با استفاده از شیوه های گوناگون، سعی در پنهان کردن بیماری خود از دید دیگران دارند. لازم است با ارائه مشاوره و روان درمانی درست و به موقع، احساس ناخوشایند موجود در بیماران کنترل شود تا مانع از بروز آسیب های بعدی نظیر مشکلات حاصل از دفع غلط سرنگ ها شوند.
مبارزه با معضل دفع زباله سرنگ انسولین
با توجه به وجود نگرانی های زیاد در رابطه با شیوه های نادرست دفع سرنگ های مصرف شده انسولین، راهکارهایی برای مبارزه با این مشکل ارائه شده است. به کارگیری این راهکارها جهت دفع سرنگ های آلوده و پسماندهای تولید شده توسط افراد دیابتی، سبب کاهش اثرات منفی ناشی از وجود زباله های مزبور در محیط زیست می شود. برخی از این شیوه ها عبارتند از:
- ارتقاء سطح آگاهی کارکنان فعال در بخش های مراقبت های بهداشتی: تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد که افراد مبتلا به دیابت و خانواده ها و همراهان ایشان در صورت برخورداری از اطلاعات درست، دانسته های خود را به کار خواهند بست. این امر منجر به نتیجه مورد انتظار در زمینه دفع صحیح سرنگ های انسولین خواهد شد. لذا با ارتقاء دانش علمی کارکنان و انتقال اطلاعات مربوطه به بیماران، می توان موفقیت بزرگی در این امر به دست آورد.
- به کار گیری سیفتی باکس برای جمع آوری ایمن سرنگ های انسولین: یکی از بهترین طرق جمع آوری سرنگ های مصرف شده و آلوده، استفاده از باکس های مخصوصی است که برای این کار تهیه شده اند. این باکس های یک بار مصرف به منظور جمع آوری وحفظ سوزن های مستعمل ساخته شده اند که پس از تکمیل ظرفیت داخلی باکس، محتویات آن ابتدا با استفاده از آب ژاول ضد عفونی شده و سپس مطابق با استانداردهای تعریف شده امحا می شوند. بیماران برای تحویل سیفتی باکس خود به مراجع ذی صلاح می توانند با شماره های شهرداری تماس گرفته و یا شخصا باکس را به مراکز مربوطه تحویل دهند.
- خلق روش های نوین برای دریافت انسولین و حذف سرنگ های تزریق: امروزه محققان در جستجوی روش های نوینی برای دریافت انسولین توسط بیماران هستند که شیوه استفاده آن آسان تر بوده و بیمار را از انجام تزریق های مکرر بی نیاز نمایند. دریافت انسولین به روش استنشاق راهکار معرفی شده جدیدی است که هنوز در مرحله تحقیق و پژوهش قرار دارد. چنانچه تحقیقات در مورد این مسئله به نتایج مورد انتظار بیانجامد، تحول بزرگی در درمان بیماری دیابت به وقوع خواهد پیوست. حذف سرنگ ها با استفاده از این متد، دستاوردی است که معضل دفع سرنگ های انسولینی را مرتفع خواهد نمود.